Η ΑΓΙΑ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ -- Ανθολόγιον εκ του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου.


Οι μεν άλλοι άνθρωποι, οι οποίοι υπόσχονται, δεν τελειώνουν βεβαίως τας υποσχέσεις των, διότι ή μετανοούν ή δύναμιν δεν έχουν εις το να εκπληρώσουν την υπόσχεσίν των. Συ δε, Θεάνθρωπε Ιησού Χριστέ, η αληθινή των επαγγελιών επαγγελία και η υπόσχεσις των υποσχέσεων, υπεσχέθης εις τους αγίους Σου Μαθητάς προ της Αναστάσεώς Σου να στείλης εις τούτους το Παράκλητον Πνεύμα. Εις αυτούς έλεγες, «Συμφέρει υμίν ίνα εγώ απέλθω· εάν γαρ μη απέλθω, ο Παράκλητος ουκ ελεύσεται προς υμάς». (Ιω. στ: 7). Και πάλιν· «Και εγώ ερωτήσω τον Πατέρα και άλλον Παράκλητον δώσει υμίν, ίνα μένη μεθ’ υμών εις τον αιώνα». (Ιω. ιδ: 16). Και πάλιν· «Όταν δε έλθη ο Παράκλητος, ον εγώ πέμψω υμίν παρά του Πατρός». (Ιω. ιε:26). Και πάλιν· «Και ιδού εγώ αποστέλλω την επαγγελίαν του Πατρός μου εφ’ υμάς» (Λουκ. κδ: 49) ήτοι το Πνεύμα το Άγιον. Καθώς λοιπόν με τον λόγον υπεσχέθης, Κύριε, να στείλης το Πνεύμα Σου το Άγιον, ούτω σήμερον με το έργον ετελείωσας την υπόσχεσίν σου. Και πέμψας το Παράκλητον Πνεύμα, δι’ αυτού έλαμψας εις τον Κόσμον το φως της θεογνωσίας και της πίστεως της Αγίας Τριάδος.
Ώστε οι το φως τούτο δεξάμενοι του Αγίου Πνεύματος, ψάλλουσι με χαράν και ηδονήν της καρδίας εκείνο το χαρμόσυνον Τροπάριον: «Είδομεν το φως το αληθινόν· ελάβομεν Πνεύμα επουράνιον· εύρομεν πίστιν αληθή, αδιαίρετον Τριάδα προσκυνούντες· αύτη γαρ ημάς έσωσεν»…                                                                                                                                                                                          
Σήμερον ετελειώθη δια της εκβάσεως και των έργων εκείνο που εκηρύχθη από τον Νόμον του Μωϋσέως και από τους Προφήτας, δηλαδή το περί της εκχύσεως και μεταδόσεως της χάριτος και δωρεάς του Αγίου Πνεύματος. Άξια δε σημειώσεως είναι εκείνα όπου γράφει ο Θεοφόρος Μάξιμος, ότι ούτε η χάρις του Πνεύματος δίδεται χωρίς ο μέλλων ταύτην λαμβάνειν άνθρωπος να έχη την δεκτικήν επιτηδειότητα, ούτε ο άνθρωπος δύναται να λάβη κανένα χάρισμα του Πνεύματος με φυσικήν μόνον δύναμιν χωρίς την υπερφυσικήν δύναμιν του Θεού. Ούτω γαρ φησίν· «Ούτε η χάρις του Παναγίου Πνεύματος ενεργεί σοφίαν εν τοις αγίοις, χωρίς του ταύτην δεχομένου νοός, ούτε γνώσιν, χωρίς της δεκτικής του λόγου δυνάμεως, ούτε πίστιν, άνευ της κατά νουν και λόγον των μελλόντων και πάσι τέως αδήλως πληροφορίας, ούτε ιαμάτων χαρίσματα, δίχα της κατά φύσιν φιλανθρωπίας, ούτε τι έτερον των λοιπών χαρισμάτων, χωρίς της εκάστου δεκτικής έξεώς τε και δυνάμεως, ούτε μην πάλιν εν των απηριθμημένων άνθρωπος κτήσεται κατά δύναμιν φυσικήν, δίχα της χορηγούσης ταύτα θείας δυνάμεως· και δηλούσι τούτο πάντες οι άγιοι, μετά τας αποκαλύψεις των θείων ζητούντες των αποκαλυφθέντων τους λόγους». (Κεφ. ιγ’ της στ’ εκατοντ. των Θεολογικών).                                                                                                                                        
Ώστε, όποιος θέλει να λάβη πλουσιωτέραν την χάριν του Αγίου Πνεύματος, πρέπει να κάμνη τον εαυτόν του δεκτικώτερον δια της εργασίας των εντολών και της καθάρσεως των παθών· η γαρ χάρις του Πνεύματος, ει και χάρις, όμως χύνεται εις τους πιστούς κατά την αναλογίαν της αυτών καθαρότητος και πίστεως. Όθεν λέγειν πάλιν ο αυτός θείος Μάξιμος: «Ο θείος Απόστολος τας διαφόρους ενεργείας του ενός Αγίου Πνεύματος χαρίσματα λέγει διάφορα, υφ’ ενός δηλονότι και του αυτού ενεργούμενα Πνεύματος· και τοίνυν κατά το μέτρον της εν εκάστω πίστεως δίδοται η φανέρωσις του Πνεύματος εν τη μετοχή του τοιούδε χαρίσματος, έκαστος των πιστών δηλονότι κατά την αναλογίαν της πίστεως και της υποκειμένης αυτώ κατά ψυχήν διαθέσεως, συμμεμετρημένην δέχεται του Πνεύματος την ενέργειαν». (Κεφ. 96 της Γ΄ εκατον. Των Θεολογικών).                                                                                                                                                                                                                                                                          … Ω Θεάνθρωπε Ιησού Χριστέ, Συ προείπας εις τους Μαθητάς Σου ταύτα. Σεις, ω Μαθηταί μου, καθίσατε εις την Ιερουσαλήμ έως όπου να ενδυθήτε δύναμιν εξ ύψους. Δεν είπεν έως ου να δεχθήτε ή να λάβετε, αλλά να ενδυθήτε, φανερώνων με την λέξιν ταύτην, το από κάθε μέρος του σώματος φυλακτικόν της του Αγίου Πνεύματος πανοπλίας και δυνάμεως…                                                                                                                                                                                                                                                                                             
… Εγώ δε θέλω αποστείλει εις εσάς άλλον Παράκλητον, Πνεύμα δηλαδή το Άγιον, με το οποίον θέλετε στερεωθή εις την πίστιν, υπομένοντες κάθε πειρασμόν, όπου μέλλετε να δοκιμάσετε δια την πίστιν. Παράκλητος δε άλλος ερρέθη το Πνεύμα το Άγιον από τον Χριστόν, διότι και ο Χριστός Παράκλητος ονομάζεται παρά τη πρώτη Επιστολή του Ιωάννου λέγοντος: «Εάν τις αμάρτη, Παράκλητον έχομεν προς τον Πατέρα Ιησούν Χριστόν δίκαιον». (Ιω. β: 1). Παράκλητος θέλει να ειπή παρηγορητής. Τις δε άλλος του Υιού και του Πνεύματος έσται παρηγορητικώτερος; Βέβαια ουδείς…                                                                                                                                                                    
… Οι θείοι Απόστολοι άναψαν εν τη ημέρα της Πεντηκοστής, ως τόσαι λαμπάδες από τας πυρίνας γλώσσας του Αγίου Πνεύματος. Καθώς δε από μίαν λαμπάδα ημπορεί να ανάψη άλλη και από εκείνην άλλη κατά μετάδοσιν και καθεξής να φθάσουν αι λαμπάδες έως εις ένα πολυάριθμον και σχεδόν άπειρον αριθμόν, τοιουτοτρόπως και όλοι οι πιστοί χριστιανοί και μάλιστα οι Αρχιερείς άναψαν ως άλλαι λαμπάδες από τας πρώτας λαμπάδας των Αποστόλων και επληρώθησαν από τα φωτιστικά χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος…                                                                                                                                                                                                                                                                                      
… Άμποτε και ημείς να αξιωθώμεν της χάριτος και ενεργείας του Αγίου Πνεύματος, καθώς και οι θείοι Απόστολοι. Με τίνα τρόπον; Εάν καταφρονήσωμεν όλα του Κόσμου τα πράγματα και επιστρέψαντες τον νουν μας μέσα εις την καρδίαν μας, εκεί μέσα ως εις ιερόν και ευκτήριον οίκον προσευχώμεθα νοερώς τω Θεώ πάντοτε, κατά το «Αδιαλείπτως προσεύχεσθε», ούτω γαρ και οι θείοι Απόστολοι μετά την Ανάληψιν του Κυρίου, εις το ιερόν ευρισκόμενοι, εδοξολόγουν τον Θεόν· δια τούτο και αισθητώς και νοερώς έλαβον την χάριν του Αγίου Πνεύματος. «Ήσαν, φησίν, ο ιερός Λουκάς, διαπαντός εν τω ιερώ αινούντες και ευλογούντες τον Θεόν». (Λουκ. κδ: 53).                                                               
Εάν έχωμεν καθαράν την καρδίαν από τα πάθη και ψυχήν ειρηνικήν από τους βλασφήμους και πονηρούς και αισχρούς λογισμούς· η γαρ καθαρά καρδία, ως καθαρός καθρέπτης τραβίζει και ελκύει τας ακτίνας του Αγίου Πνεύματος, και προξενεί εις τον άνθρωπον την χάριν του Ευθέως Πνεύματος, καθώς λέγει ο Δαβίδ· «Καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί ο Θεός και πνεύμα ευθές εγκαίνισον εν τοις εγκάτοις μου».                                                                                                                                                                                     
Λέγει δε και ο Μ. Βασίλειος: «Αμήχανόν εστι χωρητικούς ημάς γενέσθαι της θείας χάριτος, μη τα από κακίας πάθη προκατασχόντα τας ψυχάς ημών εξελάσαντας· είδον ιατρούς εγώ μη πρότερον διδόντας τα σωτήρια φάρμακα πριν εμετοίς τοις αποκενώσαι την νοσοποιόν ύλην, ην εκ πονηράς διαίτης εαυτοίς οι ακόλαστοι εναπέθεντο· αλλά και αγγείον προκατειλημμένον υπό τινος δυσώδους υγρού μη εκπλυθέν, ου μη δέξηται του μύρου την επιρροήν. Δει τοίνυν εκχυθήναι τα προϋπάρχοντα, ίνα δυνηθή χωρηθήναι τα επαγόμενα».                                                                                                                                                                                                                                                                        
… Εγώ δε και τούτο προσθέτω, ότι αν συ, αδελφέ, έμελλες να αξιωθής μόνης της θεωρίας του χαροπαρόχου, του γλυκυτάτου και ηλιοσταλάκτου προσώπου του Κυρίου, ήξευρε ότι δια την τοιαύτην μόνην θεωρίαν έπρεπε να εργάζεσαι όλας τας εντολάς του Κυρίου· έπρεπε να αγωνίζεσαι εις το να αποκτήσης όλας τας θεοειδείς αρετάς· και τέλος πάντων έπρεπε να θυσιάζης και αυτήν την ιδίαν ζωήν σου· διότι μόνη αύτη η θεωρία του περικαλλεστάτου προσώπου του Δεσπότου σου είναι μία πληρεστάτη μακαριότης· και το να αξιωθής να σε ιδή με ένα γλυκό βλέμμα, ο υπερένδοξος βασιλεύς Ιησούς εν τη Βασιλεία Του, αυτό μόνον υπερβαίνει όλα τα βασανιστήρια και μαρτύρια, όπου ήθελες υπομείνει δια την αγάπην Του. Αυτό είναι υπερικανώτατον να σε ευχαριστήση κατά πάντα και αυτό (το βλέμμα του Ιησού) έχει όχι μόνον να πληρώση, αλλά και να χορτάση υπερεκπερισσού όλας σου τας επιθυμίας και να σε κάμη εν ουρανοίς μακάριον. Διότι αν το να βλέπη τινάς μόνον την λαμπρότητα των αγίων Μαρτύρων δεν είναι ολίγη μακαριότης, πόσω μάλλον το να αξιωθή τινάς να βλέπη το πρόσωπον και την δόξαν του προ ηλίου και υπερηλίου Ιησού Χριστού, είναι μία υπερτελεία απόλαυσις…                                                                                                                                                                                                                                                                     
«Το Πανάγιον Πνεύμα, το προϊόν εκ του Πατρός, και δι’ Υιού ενδημήσαν, τοις αγραμμάτοις Μαθηταίς, τους σε Θεόν επιγνόντας σώσον, αγίασον πάντας».


Δεν υπάρχουν σχόλια: